معروف بن خرّبوذمعروف بن خرّبوذ، مرحوم کشی در رجال خود او را از اصحاب اجماع و از فقهای برجسته شیعه و در ردیف محمد بن مسلم و زرارة بن اعین دانسته است. ۱ - جایگاه رجالیمعروف از یاران امام سجاد، امام باقر و امام صادق (علیهالسّلام) بوده است، و سجدههای طولانی او ضربالمثل بوده است و شیخ کشی و دیگران روایاتی راجع به او در این باره نقل کردهاند. وی از بشیر بن تیم صحابی، ابی الطفیل و حکم بن مستور نیز روایت کرده است و حنان بن سدیر و عبدالله بن سنان و جمعی دیگر از او روایت میکنند. طبق نقل مؤلف مفتاح الکتب الاربعة روایاتی که به مباشرت از معصومان (علیهالسّلام) در کتب اربعه دارد حدیث است. [۸]
موسوی ده سرخی، مهدی، مفتاح الکتب الاربعة، ج ۲۳، ص ۳۹۶.
کشی روایاتی نقل میکند که دلالت بر مدح او دارد و علامه مامقانی از خبری که دلالت بر ذم او میکند به بهترین شکل جواب داده است. [۱۰]
مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، انتشارات جهان، ج ۳، ص ۲۲۷.
۲ - دیدگاه علمای اهل سنتعلامه جلیل سید شرفالدین موسوی در المراجعات مینویسد: ذهبی در میزان الاعتدال نام وی را آورده و او را به راستگویی و تشیّع توصیف نموده است و با گذاردن نام رمز بخاری، مسلم و ابو داوود در کنار نام او به این نکته اشاره کرده است که احادیث وی را نگاشتهاند. همچنین گفته: از ابو طفیل روایت نقل میکند و نیز گفته است: قلیل الحدیث است. ابو عاصم، ابو داوود، عبیدالله بن مؤمنی و دیگران از او حدیث نقل کردهاند و از ابو حاتم نقل کرده که احادیث او باید نوشته شود (یعنی صحیح و قابل استناد است). من میگویم: ابن خلکان در وفیات الاعیان وی را ذکر نموده و گفته است. او از موالیان و دوستان علی بن موسیالرضا (علیهالسّلام) است. پس از آن در تمجید و ستودن او عنان قلم را رها ساخته و از او حکایتی نقل کرده است که در ضمن آن آمده است: من به خدا روی آوردم و آنچه را داشتم در راه خدمت به مولایم علی بن موسیالرضا (علیهالسّلام) رها ساختم. ابن قتیبه هنگامی که در کتاب معارف، رجال شیعه را میشمارد، معروف را از آن به شما میآورد. مسلم به احادیث معروف استدلال میکند. احادیث او در قسمت حج کتاب صحیح که از ابو طفیل نقل نموده موجود است. سری سقطی از شاگردان اوست. ۳ - وفاتاو در سال ۲۰۰ هـ. رحلت کرد.سال ۲۰۱ و ۲۰۴ نیز گفتهشده است. برای آگاهی بیشتر درباره او به این منابع مراجعه کنید: [۱۸]
دریاب نجفی، محمود، المعجم الموحد، ج ۲، ص ۳۴۹.
[۲۶]
عجلی، احمد بن عبدالله، تاریخ الثقات، ص ۳۴۳.
[۲۹]
نمازى شاهرودى، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج ۷، ص ۴۵۳.
برگرفته از: فصلنامه علوم حدیث، شماره ۶ ۴ - پانویس۵ - منابعسایت پژوهه، برگرفته از مقاله «اصحاب اجماع (قسمت اول)»، تاریخ بازیابی ۲۳/۱۱/۹۵. ردههای این صفحه : اصحاب اجماع
|